Kluczem do zdrowia krów jest właściwe działanie układu odpornościowego.
Prawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy powinien chronić krowy mleczne przed różnymi organizmami chorobotwórczymi. W celu identyfikacji i neutralizacji patogenów układ ten wykorzystuje złożony zestaw mechanizmów. Możemy wyróżnić dwa różne kategorie odporności: wrodzoną i adaptacyjną. Odporność wrodzona charakteryzuje się wczesną i szybką odpowiedzią na patogen, która może nastąpić w ciągu kilku sekund i pełni rolę pierwszej bariery przed infekcją. Adaptacyjny układ odpornościowy reaguje natomiast z opóźnieniem i może potrzebować kilku dni na reakcję. Generuje on bardziej specyficzną odpowiedź na zakaźne patogeny, działając jako druga linia obrony.
Wrodzony układ odpornościowy często szybko eliminuje problem, czasem nawet bez oznak choroby u zwierzęcia. W cięższych przypadkach organizm reaguje rozwojem stanu zapalnego, który jest jednym z głównych mechanizmów odporności wrodzonej, działającym jako środek obronny przed infekcją.
Zapalenie wymienia (mastitis) jest jednym z najczęstszych odpowiedzi układu immunologicznego w przypadku infekcji patogenami u krów mlecznych. Jednym z najlepszych wskaźników oceny ryzyka wystąpienia zapalenia wymienia jest liczba komórek somatycznych (LKS). Wysoki wskaźnik LKS w mleku zbiorczym (powyżej 200 000) wskazuje na podkliniczne zapalenie wymienia. Komórki somatyczne składają się w około 98% z białych krwinek – leukocytów – które są komórkami odpornościowymi produkowanymi przez układ odpornościowy krowy w celu przeciwdziałania infekcjom. Wzrost LKS w mleku jest zawsze związany z infekcją gruczołu mlekowego – zapaleniem wymienia. Większość krów mlecznych cierpi na niedobór odporności, zwłaszcza w okresie cielenia się, a wymię jest najmniej odpornym organem ze względu na intensywną produkcję mleka. To wyjaśnia, dlaczego zapalenie wymienia jest najczęstszą infekcją u krów mlecznych.
Krowy w okresie okołowycieleniowym znajdują się pod wpływem silnego stresu i przechodzą szereg zmian metabolicznych oraz hormonalnych. W tym okresie działanie wrodzonego i adaptacyjnego układu odpornościowego ulega zmianom, a zwierzęta są bardziej podatne na choroby zakaźne. To wyjaśnia, dlaczego większość przypadków zapalenia wymienia i macicy występuje w pierwszych dniach lub tygodniach po ocieleniu.
Podczas cielenia występuje wiele czynników, które mogą stanowić wyzwanie dla zmienionego już układu odpornościowego, takich jak uwolnienie łożyska, wchłonięcie wód płodowych oraz translokacja bakteryjnych LPS zarówno z macicy, jak i z jelit. Wszystkie te czynniki immunologiczne wywołują ogólnoustrojowy stan zapalny, często bez wyraźnych oznak infekcji. Dane z badań pokazują, że taki stan zapalny skutkuje zużyciem ogromnej ilości glukozy jako źródła energii i może prowadzić do ujemnego bilansu energetycznego oraz zmniejszonej produkcji mleka.
Suplementacja preparatem Safmannan® u krów mlecznych wiąże się z poprawą zdrowia jelit i parametrów immunologicznych oraz może pomóc w redukcji wskaźnika LKS. Dane z badań pokazują, że u krów suplementowanych preparatem Safmannan® zwiększa się populacja komórek indukujących odpowiedź immunologiczną, znanych jako limfocyty T pomocnicze. Krowy te cechują się również znacząco wyższą populacją komórek odpornościowych w przypadku pojawienia się LPS związanych z nieszczelnym jelitem lub innymi infekcjami bakteryjnymi.
Kompleksy różnicowania CD4 i CD8 to limfocyty T – komórki stanowiące część adaptacyjnego układu odpornościowego, które odgrywają główną rolę w inicjowaniu oraz wspieraniu zarówno wrodzonej, jak i adaptacyjnej odpowiedzi immunologicznej.
Podawanie preparatu Safmannan® oprócz preparatu Actisaf® w okresie laktacji krowom mlecznym narażonym na trudne warunki, takie jak stres cieplny, może pomóc w zmniejszeniu LKS w mleku.
Wykazano, że suplementacja preparatami Actisaf® i Safmannan® krów mlecznych w okresie przejściowym znacząco ogranicza ogólnoustrojowy stan zapalny, ułatwiając adaptację organizmu do zapotrzebowania na energię i produkcję mleka na wczesnym etapie laktacji.